به منظور سرمایهگذاری در عراق با داشتن شناخت دقیق از فرصتها و موقعیتهای موجود در عراق میتوان زمینههای بسیار مناسبی برای فعالیت سرمایهگذاران ایرانی در کشور عراق به وجود آورد. بازار عراق مزیتهای بسیار زیادی برای فعالیتهای اقتصادی دارد. در حال حاضر عراق یکی از مهمترین شرکای اقتصادی و تجاری جمهوری اسلامی ایران در منطقه و جهان به شمار میرود که ارزش صادرات غیر نفتی ایران به عراق در حال حاضر حدود ۶.۵ میلیارد دلار است. همچنین برای سرمایهگذاری در عراق نباید کوتاه مدت فکر کرد و باید نگاه بلند مدت به بازار عراق، هم برای بازار کالا و هم برای خدمات توریسم داشت. هرچه امنیت عراق بیشتر شود رقابت ایران با بقیه کشورها در بازار عراق بیشتر خواهد شد.
دلایل سرمایهگذاری در عراق
-
سرمایهگذاری در عراق در طول تاریخ و حتی در خاورمیانه از موقعیت عالی برخوردار بوده است و دلیل آن وجود بنادر و فرودگاههای مهمی از لحاظ استراتژیک است و امکان ثابت کردن موقعیت توزیعکننده با کمترین هزینه را در تجارت فراهم آورده است. وجود تعداد زیاد فرصتهای جدید و قابل اجرا در کشور عراق و نیازهای سرمایهگذاری متعدد در بخشهای مختلف اقتصاد عراق باعث ایجاد فرصت مناسب برای سرمایهگذاری در عراق شده و همچنین دولت عراق صدها طرح و فرصت سرمایهگذاری ارائه داده است که بیشترین و بهترین فرصتهای موجود برای سرمایهگذاری در کشور عراق، سرمایهگذاری در بخش بازسازی این کشور است.
-
نیازهایی که در بازار داخلی عراق امکان تأمین آن وجود ندارد و باید توسط واردات تأمین شود میتواند یکی از دلایل خوب برای سرمایهگذاران باشد. تعداد جمعیت 38 میلیونی عراق و موقعیت استراتژیکی که عراق از آن برخوردار است و قیمتهای رقابتی از جمله دلایلی است که باعث میشود عراق کشوری ممتاز برای صادرات در منطقه و جهان باشد.
-
باتوجه به وجود طبقات مختلف از لحاظ سرمایه و وجود طبقه متوسط سرمایه داری که جمعیت زیادی در آن وجود دارد درخواستها و تقاضاها افزایش مییابد. به دلیل بهبود وضعیت امنیتی و به وجود آمدن ثبات در کشور عراق تکنسینها درحال بازگشت به کشور خود هستند. در عراق نیروی کار آموزش دیده و کارشناسان فراوان وجود دارد با توجه به آمار 21% جمعیت دارای مدرک دیپلم و 14% دارای مدارک فنی و آکادمیک هستند. عراق سرشار از متخصصان رشتههای مهندسی، پزشکی، کشاورزی و همینطور کارشناسان بسیاری در زمینه مدیریت و ساختار سازمانی است.
-
هزینه راهاندازی و دستمزد کم در عراق یکی از دلایل جذابیت سرمایهگذاری در عراق است، هزینههای اساسی در عراق از بیشترین هزینههای رقابتی در منطقه است به طور مثال هزینه دستمزد یک مهندس در عراق 89% ارزانتر از کشور امارات میباشد و کارگر ماهر 92% ارزانتر از عربستان است و ارزانتر از آمریکا و اروپا.
-
امکان انتقال لوازم و تجهیزات و نیز امکان استفاده از مواردی همچون روابط بانکی قانونی و توزیع یکی از بهترین عوامل برای موفقیت در عراق است. همچنین برخرداری کشور عراق از ذخایر نفت و گاز و فراوانی مواد اولیه یکی دیگر از چندین دلایل سرمایهگذاری در عراق است.
عراق جایگاه مناسب برای سرمایهگذاری ایرانیها
کشور عراق از نظر سرمایهگذاری جایگاه مناسبی دارد و کشورهای زیادی با این کشور برای سرمایهگذاری در ارتباط هستند. کشورهای ترکیه، چین و امارات از جمله کشورهایی هستند که در عراق سرمایهگذاری کردهاند. بازار حبوبات و روغن در دست ترکیه است در صورتی که ترکیه روغن تولید نمیکند ولی از قدرت بالایی برای واردات روغن به کشور عراق برخوردار است. کشور عراق یکی از بزرگترین صادرات نفت را به کشورهای دیگر دارد و با تعرفههای جدیدش این صادرات را نیز بیشتر کرده است. عراق به عنوان چهارمین کشور دارنده ذخایر نفتی و جمعیت جوانی که بعد از جنگ تمامی زیرساختها از بین رفته در دوران پس از جنگ تلاش برای بازسازی و احیا خواهند کرد و 95 درصد از نیازهای عراق از واردات تأمین میشود، لذا تلاش میکنند که در دوران جدید پس از جنگ به طرف صنعتی شدن بروند و حدود 200 واحد را در اولویت قرار دادند و در بخشهای مختلف از داروسازی گرفته شده تا پتروشیمی، شیلات و بحثهای نیروگاهی امتیازات خاصی به کسانی که در آن سرمایهگذاری میکنند، میدهد.
در چه حوزههایی در عراق میتوان سرمایهگذاری کرد؟
برخلاف ایران که اقتصادش در اختیار دولت است، کشور عراق از لحاظ اقتصادی تقریبا آزاد است. ایران در بخش شیلات نزدیک به ۱۰۰ هزارتن ماهی به عراق صادر کرده است اما میتوان بجای صادرات ماهی به عراق بچه ماهی و حتی غذای ماهی صادر کنیم و یا دانشهای فنی خود را انتقال دهیم. عراق در بخش صنایع به جز صنایع سیمان، آب معدنی، نوشابه و لبنیات در بقیه بخشها فعالیتی نداشته است. برای تولید برق مشکل دارد و نیاز به سرمایهگذار در این یخش دارد. در کل عراق از جدول کنار خیابان تا نیروگاه نیازمند است. تولید برق در عراق وابسته به تولید گاز است اما عراق گاز موردنیاز خود را هم نمیتواند تأمین کند و یک سوم گاز موردنیاز خود را از ایران وارد میکند.
مراحل سرمایهگذاری در عراق
مراحل اعطای مجوز سرمایهگذاری و اجرای پروژه
سازمان ملی سرمایهگذاری براساس اقدامات زیر مجوز سرمایهگذاری را صادر میکند:
-
ارائه درخواست از سوی سرمایهگذار به سازمان ملی سرمایهگذاری
-
تکمیل فرم درخواست مجوز
-
ارائه سابقه فعالیتهای شرکت
-
داشتن توان مالی با تایید یک بانک مورد اطمینان
-
اعلام جزئیات پروژه موردنظر برای سرمایهگذاری به همراه اعلام بازده اقتصادی آن
-
ارائه جدل زمانی اجرای پروژه
سازمان ملی سرمایهگذاری مجوز مربوط به سرمایهگذاری شما را حداکثر طی 45 روز بعد از تاریخ ثبت درخواست شما و پس از جلب موافقت ارگانهای ذیربط در پروژه صادر خواهدکرد.
تعهدات سرمایهگذار
-
اعلام تاریخ شروع فعالیتهای تجاری پروژه به سازمان ملی سرمایهگذاری
-
اطلاع کتبی فوری به سازمان ملی سرمایهگذاری اقلیم یا استان درمورد تجهیزات به همراه تاریخ شروع فعالیت پروژه
-
نگهداری حسابها برای حسابرسی از سوی حسابرس قانونی مجاز
-
نگهداری لیست کالاهای وارداتی معاف از مالیات پروژه و تعیین زمان استهلاک این ماده
-
ارائه گزارش درمورد بازدهی اقتصادی و فنی پروژه و هر نوع اطلاعات دیگر درمورد درخواست سازمان ملی سرمایهگذاری و سایر ارگانهای ذیربط درمور بودجه پروژه و روند پیشرفت کار
-
نگهداری لیست مربوط به کالاهای وارداتی و حفاظت از محیط زیست و پایبندی به مقررات کنترل کیفیت
-
پایبندی به قوانین جاری عراق در مورد حداقل میزان حقوق، مرخصیها، ساعات کار و شرایط کاری
-
پایبندی به قوانین عراق و مطابقت جدول کارهای ارائه شده از سوی سرمایهگذاران
-
پایبندی به آموزش کارکنان عراقی و افزایش کارایی و مهارتهای فنی آنها
